We moeten de leukste sportschool van het Westland nog even missen… Maar, we gaan wel door met jullie informeren. Dit doen we natuurlijk via de nieuwsbrief, Instagram, Facebook en via dit blog. We hebben in dit blog al veel verteld over voeding, sport, leefstijl en van alles daartussenin. In dit blog en de volgende twee, wil ik jullie graag wat meer vertellen over de wetenschap achter voedingsadvies en waarom je vaak zoveel verschillende dingen leest. Daarnaast wil ik je ook graag vertellen waar je op kunt letten als je nieuwtjes leest of ziet.
Waarom zijn er zoveel tegenstrijdige berichten in de media?
Het is bijna om gek van te worden, het lijkt wel of er iedere dag weer een nieuw dieet verschijnt of weer een nieuwe goeroe opstaat (1). Het ene moment mag je geen brood meer eten, dan weer geen melk en dan zou je weer klei moeten eten of het paleodieet moeten volgen (2-5). Actueler, je leest nu tijdens de COVID-19 pandemie vaak dat je vooral vitamine C, -D, zink of kruidenpreparaten zou moeten slikken (6,7)
Het zijn meerdere redenen aan te wijzen waarom er zoveel tegenstrijdigheden zijn. Een belangrijke hierbij is geld. Veel websites die claimen dat een specifieke stof, dieet of supplement helpt tegen bijvoorbeeld overgewicht of kanker, verkopen ook toevallig die stof, dat dieet of het supplement wat zij aanbevelen. Vaak noemen zij hierbij ook nog eens een onderzoek wat hun claim ondersteunt. Dit geeft de claim gewicht, waardoor het waar lijkt wat er wordt gezegd of geschreven. Echter, een los onderzoek zegt vaak niet zoveel. Er is altijd wel een los onderzoek te vinden die een bepaalde claim ondersteunt. Het benoemen van een enkel onderzoek wat jouw uitspraak ondersteunt, noemen we ook wel cherry-picking (8). Waarom één los onderzoek ook niet zoveel zegt, daar kom ik later nog op terug in een volgend blog.
Het komt daarnaast ook vaak voor dat het onderzoek wat wordt aangehaald de claims die worden gemaakt, helemaal niet ondersteunen. Want geef toe, neem jij de tijd om je te verdiepen in het onderzoek wat wordt aangehaald?
Kortom, verkoopt de persoon of de site ook supplementen/diëten/voedingsadviezen, wees dan sceptisch over wat er wordt geschreven of geclaimd.
Ook de media kan er wat van. Vaak wordt er een onderzoeksresultaat uitgelicht wat net iets sensationeler wordt uitgelegd dan daadwerkelijk is gevonden in het onderzoek. Het is nu eenmaal menselijk, jij zou ook sneller op een artikel klikken met spannende vondsten. Dat is een volgende reden: clicks. Hoe vaker er op een artikel wordt geklikt, hoe beter het medium wordt gevonden door zoekmachines. Uiteindelijk kunnen media op deze manier meer inkomsten genereren via advertenties.
Maar resultaten worden zeker niet altijd bewust verkeerd geïnterpreteerd! Misschien nog wel de grootste reden is de volgende. Voedingsonderzoek is namelijk erg lastig om uit te voeren en om te interpreteren. Vandaar dat ook adviezen van officiële instanties soms veranderen. Daarover meer in de volgende blog!
Auteur:
ir. Pascal de Brabander, diëtist
Bronnen:
(afbeelding) Bell R. Voeding voor jouw doelstelling deel 8: dieet kwaliteit [Internet]. Bell Coaching 2017 [Geraadpleegd 22 januari 2021] beschikbaar via https://bell-coaching.com/voeding/voeding-voor-jouw-doelstelling-deel-8-dieet-kwaliteit/
(1) UC Davis Health. Diet trends of 2020: Health benefit claims vs. reality [Internet]. UC Davis Health 2020 [Geraadpleegd op 18 januari 2021] beschikbaar via https://health.ucdavis.edu/good-food/blog/diet-trends-of-2020.html
(2) Zwaan J. Waarom is brood slecht voor je? De schokkende waarheid [Internet]. Ahealthylife.nl 2014 [Geraadpleegd 18 januari 2021] beschikbaar via https://www.ahealthylife.nl/waarom-is-brood-slecht-voor-je-de-schokkende-waarheid/#
(3) Kluyver L. Is koemelk slecht voor je? [Internet]. Green Company 2020 [Geraadpleegd 18 januari 2021] beschikbaar via https://green-company.nl/is-koemelk-slecht-voor-je/
(4) Kroes R. Hey it’s… oh, clay! [Internet]. Rens Kroes 2015 [Geraadpleegd 18 januari 2021] beschikbaar via https://www.renskroes.com/hey-oh-clay/
(5) Gezond aan tafel. 10 redenen om het paleo-dieet te volgen [Internet]. Gezond aan tafel n.d. [Geraadpleegd 18 januari 2021] beschikbaar via https://www.gezondaantafel.nl/blogs/10-redenen-om-het-paleo-dieet-te-volgen/
(6) Dubbers M. Het coronavirus; maak je immuunsysteem zo effectief mogelijk (met gratis e-book) [Internet]. Energieke vrouwen academie 2020 [Geraadpleegd 18 januari 2021] beschikbaar via https://energiekevrouwenacademie.nl/coronavirus-immuunsysteem-effectief-mogelijk/
(7) de Vries M. 8 tips hoe jij je kan wapenen tegen het Corona virus [Internet]. Mariska de Vries 2020 [Geraadpleegd 18 januari 2021] beschikbaar via https://mariskadevries.com/berichten/8-tips-hoe-jij-je-je-kan-wapenen-tegen-het-corona-virus/
(8) Voedingscentrum. Hoe herken je betrouwbare informatie over voeding op internet? [Internet]. Voedingscentrum 2021 [Geraadpleegd 18 januari 2021] beschikbaar via https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/hoe-herken-je-betrouwbare-informatie-over-voeding-op-internet-.aspx